COĞRAFYANIN BÖLÜMLERİ
Coğrafyanın bölümlerini ilk olarak şema şeklinde gözümüzde canlandıralım.
Evet , coğrafya genel ve yerel olmak üzere ikiye ayrılır. Daha sonra genel coğrafya kendi içinde iki bölüme ayrılır fiziki ve beşeri. biz bunların ilki olan genel coğrafyadan başlayalım.
- GENEL COGRAFYA:Fiziki beşeri ve ekonomik olayların yeryüzünün tamamında ayrı ayrı ele almaktadır. Olayların meydana geliş nedenleri ve dağılışları incelenmektedir. Gözlem ve karşılaştırma yapılarak olaylar bir sınıflandırmaya çalışmaktadır. Genel coğrafya incelemiş olduğu konular bakımından üç veya dört bölüme ayrılmaktadır.
⧪⧪FİZİKİ COĞRAFYA:Coğrafyanın doğal unsurlarıyla ilgilenen alanına fiziki coğrafya denir. Fiziki coğrafya, yeryüzünde doğal ortamı oluşturan bitki, hayvan, yer şekilleri, sular, iklim toprak gibi öğeleri ve bunlar arasındaki ilişkiyi inceler. İncelediği konulara göre Fiziki Coğrafya aşağıdaki dallarına ayrılmıştır.
⧪Jeomorfoloji:Dünyanın yüzeyinin tarih de ve günümüzdeki şeklini alırken geçirmekte olduğu süreçleri inceleyen alandır. Jeomorfoloji de birkaç alt alana sahiptir. Bunlar; Çöl, Alüvyal gibi yer şekillerinin incelenmesini içermekle birlikte, köklerinde tektonik ve iklimsel süreçleri incelemeleri yönüyle birleşirler. Jeomorfoloji; gözlem, fiziksel deney ve jeomorfometri yani sayısal modelleme yöntemlerini kullanarak yer şekillerinin geçmişi ve dinamiğini anlayıp gelecekte olabilecek değişiklikleri öngörmeye çalışır.
⧪Hidrografya: öncelikli olarak yeryüzünde hareket eden ve birikmiş su kütlelerinin miktar ve kalitesiyle ilgilenir. Bu yüzden; akarsular, göller buzul su kütlelerinin süreç ve dinamiklerinin araştırılmasını kapsar. Hidroloji tarihsel olarak mühendislik çalışmalarıyla önemli bir bağ kurmuştur. Bu yüzden araştırmalarında birçok sayısal yöntem geliştirmiştir. Bununla beraber sistemler yaklaşımı olan Dünya Bilimi ile de iç içedir. Hidroloji diğer alanlar gibi, kendi alanıyla etkileşimde olan yer küreleri de inceler.
⧪Klimatoloji:Uzun bir zaman diliminde etkisini gösteren hava durumu olaylarını, bilimsel olarak inceleyen alandır. Klimatoloji hem mikro(yerel) hem de makro (küresel) iklimleri ve bunlara etkisi olan doğal ve beşeri etkenleri inceler. Alan aynı zamanda çeşitli bölgelerin iklimlerinin incelenmesi için zamana ve yere bağlı olarak çeşitli alt alanlara ayrılmıştır.
⧪Biyocografya:türlerin coğrafi olarak dağılımı ve dinamiğini inceleyen bilim dalıdır. Biyocoğrafya, Alfred Russel Wallace çalışmaları sonucu ortaya çıkmıştır. Buna rağmen biyocoğrafya 20.'yy. öncesinde dış görünümüyle tarihsel, yaklaşımı ile tanımsal olarak görülmüştür. Bu bilimi tetikleyen ana sebep evrim, plaka tektoniği ve ada biyocoğrafyası teorisi olmuştur.
⧪Jeomorfoloji:Dünyanın yüzeyinin tarih de ve günümüzdeki şeklini alırken geçirmekte olduğu süreçleri inceleyen alandır. Jeomorfoloji de birkaç alt alana sahiptir. Bunlar; Çöl, Alüvyal gibi yer şekillerinin incelenmesini içermekle birlikte, köklerinde tektonik ve iklimsel süreçleri incelemeleri yönüyle birleşirler. Jeomorfoloji; gözlem, fiziksel deney ve jeomorfometri yani sayısal modelleme yöntemlerini kullanarak yer şekillerinin geçmişi ve dinamiğini anlayıp gelecekte olabilecek değişiklikleri öngörmeye çalışır.
⧪Hidrografya: öncelikli olarak yeryüzünde hareket eden ve birikmiş su kütlelerinin miktar ve kalitesiyle ilgilenir. Bu yüzden; akarsular, göller buzul su kütlelerinin süreç ve dinamiklerinin araştırılmasını kapsar. Hidroloji tarihsel olarak mühendislik çalışmalarıyla önemli bir bağ kurmuştur. Bu yüzden araştırmalarında birçok sayısal yöntem geliştirmiştir. Bununla beraber sistemler yaklaşımı olan Dünya Bilimi ile de iç içedir. Hidroloji diğer alanlar gibi, kendi alanıyla etkileşimde olan yer küreleri de inceler.
⧪Klimatoloji:Uzun bir zaman diliminde etkisini gösteren hava durumu olaylarını, bilimsel olarak inceleyen alandır. Klimatoloji hem mikro(yerel) hem de makro (küresel) iklimleri ve bunlara etkisi olan doğal ve beşeri etkenleri inceler. Alan aynı zamanda çeşitli bölgelerin iklimlerinin incelenmesi için zamana ve yere bağlı olarak çeşitli alt alanlara ayrılmıştır.
⧪Biyocografya:türlerin coğrafi olarak dağılımı ve dinamiğini inceleyen bilim dalıdır. Biyocoğrafya, Alfred Russel Wallace çalışmaları sonucu ortaya çıkmıştır. Buna rağmen biyocoğrafya 20.'yy. öncesinde dış görünümüyle tarihsel, yaklaşımı ile tanımsal olarak görülmüştür. Bu bilimi tetikleyen ana sebep evrim, plaka tektoniği ve ada biyocoğrafyası teorisi olmuştur.
⧪BEŞERİ COĞRAFYA:İnsan ve insanın faaliyetleriyle ilgili konularla uğraşır. Nüfusun dağılışı, nüfus hareketleri, yerleşme gibi... (Nüfus, göç, yerleşme, vb. faaliyetleri inceler
.
2.YEREL COĞRAFYA:Genel coğrafyanın incelemiş olduğu tüm konular yerel coğrafyanın konuları arasında yer almaktadır. Ancak yerel coğrafya olayları incelerken bir sınır belirtmektedir ve olayları daha dar bir çerçeve de incelemektedir. Örneğin rüzgar oluşumuna neden olan faktörler genel coğrafyanın klimatoloji biliminin kapsamı içerisindedir. Ancak Türkiye'de etkili olan rüzgarlar yerel rüzgarlar yerel coğrafyanın konusuna girer.
.Nüfus Coğrafyası
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder